Internet - możliwości i zagrożenia - Wiadomości - Komenda Powiatowa Policji w Mikołowie

Poniżej przedstawione zostały reguły, których stosownie może w znacznym stopniu ograniczyć ryzyko narażenia się na działania nieuczciwych użytkowników sieci Internet.

Dokonując zakupów w sklepach internetowych pamiętajmy, że:
 

• Warto zwrócić uwagę na regulamin danego sklepu internetowego. Zapoznajmy się w szczególności z zapisami dotyczącymi płatności, terminów dostawy, czy też możliwości zwrotu zakupionego towaru. Jeśli sklep w ogóle nie posiada takiego regulaminu, to sygnał, by zrezygnować z zakupów i poszukać innego.

• Sprawdzajmy opinie o wybranym sklepie internetowym w szczególności te dotyczące przebiegu zakupów innych użytkowników oraz ewentualnych utrudnień i nieprawidłowości. W tym celu posłużyć się można popularnymi serwisami internetowymi i tematycznymi forami dyskusyjnymi.

• Wiarygodność danego sklepu można także potwierdzić poprzez próbę bezpośredniego kontaktu telefonicznego czy też e-mail.

• Przydatną opcją oferowana przez sklepy internetowe jest możliwość śledzenia statusu zamówienia, więc jeśli jest taka możliwość wybierajmy sklepy oferujące to udogodnienie.

• Przed przesłaniem pieniędzy upewnijmy się, czy dotarło do nas potwierdzenie złożonego zamówienia np. drogą elektroniczną.

   

Kiedy korzystamy z aukcji internetowych:
 

• Zawsze przed transakcją zapoznajmy się z komentarzami danego użytkownika portalu aukcyjnego oraz pamiętajmy, że sama ilość pozytywnych komentarzy nie jest jedynym wyznacznikiem uczciwości danego internauty.

• Pamiętajmy również o tym, że podobnie jak w świecie rzeczywistym w internecie nie ma tzw. „okazji”, nikt nam nie sprzeda samochodu czy roweru za połowę jego wartości skoro może otrzymać dużo wyższą cenę za oferowany towar. Dlatego też, nie wysyłajmy zaliczek czy przedpłat na konta osób, które takie okazje nam oferują. Zbyt niska cena też może sugerować ryzyko oszustwa.

• Na fakt, iż bierzemy udział w aukcji nieuczciwego sprzedawcy, może wskazywać też sam jej opis i załączone do niej zdjęcia, jeżeli nie są one wykonane przez sprzedającego, a pochodzą np. ze strony producenta danego przedmiotu lub aukcji innego użytkownika, może to świadczyć, iż sprzedający nie jest w posiadaniu wystawianego na sprzedaż towaru.

• Powinniśmy także zachować szczególną ostrożność, jeśli interesujący nas przedmiot oferowany jest na aukcji opisanej „łamaną polszczyzną” lub bez polskich znaków.

• Jeśli w trakcie trwania danej aukcji pojawią się jakiekolwiek wątpliwości co do uczciwości sprzedającego zastanówmy się nad rezygnacją z udziału w tej aukcji i ewentualnym odstąpieniem od transakcji.

• Wystrzegajmy się także finalizacji danej transakcji przez tzw. „zakup poza aukcją”, zachęceni przez sprzedającego niższą ceną danego towaru. W przypadku oszustwa, późniejsze dochodzenie swoich roszczeń, jak i postępowanie dowodowe w takiej sytuacji jest bardziej utrudnione.

• Przed dokonaniem zapłaty skontaktujmy się ze sprzedającym – im więcej informacji o sobie udostępnia (np. adres i telefon) tym mniejsze ryzyko dla nas jako kupujących.

• Opcję „przedpłaty na konto” wybierajmy tylko wtedy kiedy finalizujemy transakcję u doświadczonych i pozytywnie opiniowanych sprzedawców.

• Jeśli istnieje taka możliwość, wybierajmy funkcję depozytową portalu aukcyjnego i unikajmy transakcji z osobami, które nie chcą się zgodzić na taką formę płatności.

• Jeżeli wybraliśmy przesyłkę za zaliczeniem pocztowym – otwórzmy paczkę przy pracowniku poczty lub kurierze, w przypadku ujawnienia oszustwa, należy spisać protokół i złożyć zawiadomienie na Policji.

• Jeśli po aukcji zakończonej sprzedażą okaże się, że kupujący pochodzi z zagranicy, nie wysyłajmy towaru, dopóki pieniądze nie zostaną zaksięgowane na naszym koncie bankowym. Bardzo ostrożnie traktujmy informacje od kupującego zapewniającego nas o tym, że pieniądze zostały przelane, jednak z różnych przyczyn chwilowo wstrzymano ich zaksięgowanie, na co potwierdzeniem mają być przedstawiane przez kontrahenta, zazwyczaj spreparowane, dowody wpłat (najczęściej są to dokument w formacie *.pdf).

• Nie logujmy się na swoje konto w serwisie aukcyjnym z obcego komputera (np. w kafejce internetowej, u znajomego itp.), gdyż nie mamy pewności, że na danym komputerze nie jest uruchomione oprogramowanie do pozyskiwania informacji, które to powinny być znane tylko nam lub nawet czy jest na nim zainstalowany program antywirusowy z aktualnymi bazami złośliwego oprogramowania.

• Nie przekazujmy żadnych danych w odpowiedzi na zapytania od rzekomych administratorów serwisów aukcyjnego, są to preparowane przez oszustów e-maile służące przejęciu naszego konta użytkownika.

Zasady bezpiecznego korzystania z bankowości elektronicznej:
 

• Pamiętajmy, żaden bank nigdy nie wysyła do swoich klientów pytań dotyczących haseł lub innych poufnych danych ani próśb o ich aktualizację.

• Sprawdźmy na stronie banku jakie zabezpieczenia stosowane są w serwisie internetowym. Przy każdym logowaniu bezwzględnie stosujmy się do zasad bezpieczeństwa tam opublikowanych.

• Komputer lub telefon komórkowy podłączony do Internetu musi mieć zainstalowany program antywirusowy i musi on być na bieżąco aktualizowany. Niezbędna jest również aktywacja istotnych modułów w pakiecie ochronnym takich jak monitor antywirusowy, skaner poczty czy firewall.

• Dokonujmy płatności internetowych tylko z wykorzystaniem „pewnych komputerów”. Nie dokonujmy płatności internetowych z komputerów znajdujących się w miejscach publicznych np. w kawiarenkach internetowych lub na uczelni.

• Instalujmy na swoich komputerach tylko legalne oprogramowanie. Programy niewiadomego pochodzenia, mogą być przygotowane przez hakerów i zawierać wirusy lub inne szkodliwe oprogramowanie.

• Zaleca się też, aby okresowo wykonać skanowanie komputera odpowiednim programem antywirusowym, w szczególności przed wejściem na stronę internetową banku i wykonaniem jakiejkolwiek transakcji.

• Aktualizujmy system operacyjny i istotne dla jego funkcjonowania aplikacje np. przeglądarki internetowe. Hakerzy stale szukają luk w oprogramowaniu, które są następnie wykorzystywane do przestępstw internetowych.

• Nie otwierajmy wiadomości i dołączonych do nich załączników nieznanego pochodzenia. Często załączniki takie zawierają wirusy lub inne oprogramowanie, które pozwala na szpiegowanie naszych działań.

„Oszustwa nigeryjskie”:
 

• Nie wysyłamy żadnych pieniędzy i rzeczy osobom poznanym w sieci, które proszą o takie środki rzekomo w celu pomocy sobie lub bliskim uwiarygadniając się dodatkowo różnego rodzaju dokumentami takimi jak paszport, prawo jazdy itp. Dokumenty te są najczęściej podrobione. Osoby takie, często podając się za oficerów lub dyplomatów, proszą o pomoc i zapewniają o swoim uczuciu do syna, córki, kuzyna itp., którzy mieli rzekomo ulec np. wypadkowi w trakcie podróży. W większości przypadków to zwykli oszuści siedzący przy komputerze najczęściej w jednym z państw afrykańskich.

• Jeżeli ktoś proponuje nam współpracę w odzyskaniu pieniędzy przez uchodźcę politycznego np. z jednego z krajów afrykańskich i za to mamy otrzymać znaczną sumę pieniędzy to możemy być pewni, że jest to oszustwo.

• Jeżeli otrzymamy wiadomość, że wygraliśmy na zagranicznej loterii, w której nie braliśmy udziału, a nawet nie słyszeliśmy o niej, to śmiało możemy potraktować tą informację jako nieprawdziwą i od razu ją usunąć.

• Jeżeli poinformowano nas o otrzymaniu milionów dolarów w spadku po krewnym, o którego istnieniu nie mieliśmy pojęcia, podchodźmy do takich wiadomości bardzo ostrożnie nie wykluczając ewentualności, że ktoś będzie chciał nas w jakiś sposób oszukać np. żądając od nas opłat manipulacyjnych (opłacania prawników, certyfikatów). Możemy najwyżej odpisać, że opłaty te mogą zostać potrącone z fortuny, którą mamy otrzymać.

• Pamiętajmy, że certyfikaty wystawiane przez różnorakie instytucje, to dokumenty, które tak jak dokumenty identyfikacyjne, papiery wartościowe i banknoty, posiadają odpowiednie zabezpieczenia, takie jak choćby hologramy, recto-verso, czy mikrodruki. Po ich zeskanowaniu, zabezpieczenia te tracą swoje właściwości, a tym samym przesłany nam skan takiego dokumentu nie ma żadnej wartości i wagi prawnej.

• Po zakończeniu transakcji z opcją „wpłata na konto bankowe” należy trzymać się sztywno podstawowej zasady – towar wysyłamy wyłącznie po zaksięgowaniu pełnej kwoty na naszym koncie bankowym.

Inne elementy:
 

• Starajmy się ograniczać umieszczanie w sieci naszych danych wrażliwych takich jak: dane personalne, numery telefonów, adresy mailowe, dane kart płatniczych oraz zdjęcia i filmy, szczególnie tych osobistych, pamiętając o tym, że mogą je przejąć i wykorzystać różne osoby, często nam wrogie.

• Nie umieszczajmy także takich informacji w tzw. chmurze lub w folderach, które udostępniamy w sieci.

• Pamiętajmy o zabezpieczeniu naszej sieci wi-fi (szyfrowanie, login i hasło).

• Umieszczając agresywny komentarz w sieci pod zdjęciem lub opisem zdarzenia, pamiętajmy, że w ten sam sposób mogą potraktować nas inni użytkownicy, jak również o tym, że ktoś za jakiś czas może taki komentarz przeczytać, co może utrudnić nam np. starania o pracę.

Korzystanie z portali społecznościowych i kont pocztowych:

• Logowania do naszych profili w serwisach społecznościowych i kont poczty elektronicznej realizujemy z dobrze zabezpieczonych urządzeń, nigdy nie wykorzystujmy do tego celu przygodnych, ogólnie dostępnych komputerów lub u znajomych, ponieważ zawsze istnieje możliwość przejęcia naszych danych dostępowych.

• Nie udostępniajmy naszych profili, kont pocztowych lub kont w serwisach aukcyjnych innym, nawet dobrze znanym osobom. Pamiętajmy, że w takiej sytuacji każde niepożądane zdarzenie „idzie” na nasz rachunek.

Fałszywe listy e-mail:

• W przypadku otrzymania listu e-mail np. od dostawcy mediów, internetu, komornika lub innej instytucji wraz z załącznikiem zachowajmy ostrożność przy jego otwieraniu. W przypadku, gdy takiej usługi nie zamawialiśmy (faktury drogą elektroniczną), nigdy takiego załącznika nie otwieramy. Gdy mamy wątpliwości sprawdźmy telefonicznie u nadawcy, czy faktycznie jesteśmy adresatem wiadomości.

• Zachowajmy ostrożność w przypadku innego rodzaju listów e-mail lub wiadomości zawierających odnośnik do strony internetowej. Kliknięcie takiego linku może skutkować odwiedzenie strony, poprzez którą instaluje się na naszym komputerze złośliwe oprogramowanie, które może wykraść dane do bankowości elektronicznej, hasła dostępowe do profili lub zaszyfrować dane na naszym komputerze.

Inne:

• Regularnie należy robić kopię bezpieczeństwa naszych ważnych danych na zewnętrzne nośniki. Wynika to z pojawiającego się ostatnio złośliwego oprogramowania, które szyfruje i uszkadza dane na dysku i często nie jest możliwe ich odzyskanie, nawet po zapłacie okupu.

Jeśli jednak doszło już do przestępstwa:

• Należy poinformować jak najszybciej administratorów danego serwisu o zaistniałym zdarzeniu.

• Powinno się zawsze zachowywać wszystkie dokumenty związane z transakcją tj. dowód przelewu na konto bankowe, korespondencję mailową, itp. jak również całą korespondencję ze sprzedawcą.

• Należy zachować zapisy rozmów poprzez komunikatory internetowe, SMS-y.

• Należy zgłosić się wraz z powyższymi dokumentami do najbliższej jednostki Policji.

• Gdy doszło do oszustwa na aukcji internetowej, należy skompletować następujące dane: datę i numer aukcji, jej przedmiot oraz wylicytowaną kwotę, nick sprawcy oszustwa oraz jego adres e-mail, sposób kontaktu ze sprzedającym - jego e-mail, nr telefonu, adres (korespondencja e-mail powinna być zapisana w formie elektronicznej, np. w formacie *.eml), sposób dokonania zapłaty - przelew na konto bankowe, płatność za pobraniem.